Retrospective ใน Scrum คือการประชุมทบทวนการทำงานของทีมหลังจากจบ Sprint แต่ละครั้ง (ช่วงเวลาการทำงานสั้นๆ ที่กำหนดไว้) เพื่อมองย้อนกลับไปดูว่าอะไรที่ทำได้ดี อะไรที่ควรปรับปรุง และจะพัฒนาการทำงานในอนาคตได้อย่างไร ที่มาของ Retrospective มาจากแนวคิด Agile ที่เน้นการปรับปรุงอย่างต่อเนื่อง (Continuous Improvement) โดยมีเป้าหมายเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพและคุณภาพของงาน Retrospective ไม่ใช่การตำหนิหรือหาคนผิด แต่เป็นการร่วมกันวิเคราะห์ปัญหาและหาทางแก้ไขร่วมกัน เพื่อให้ทีมทำงานได้ดีขึ้นเรื่อยๆ ใน Sprint ต่อๆ ไป
Retrospective ช่วยแก้ปัญหาต่างๆ ที่เกิดขึ้นในการทำงานเป็นทีม เช่น ปัญหาด้านการสื่อสาร การประสานงาน ปัญหาทางเทคนิค หรือแม้แต่ปัญหาด้านกระบวนการทำงานที่ไม่เหมาะสม การประชุมนี้เปิดโอกาสให้ทุกคนในทีมได้แสดงความคิดเห็นอย่างอิสระและสร้างสรรค์ เพื่อหาแนวทางแก้ไขปัญหาเหล่านั้นอย่างตรงจุด Retrospective ยังช่วยพัฒนาทีมในด้านอื่นๆ เช่น การสร้างความไว้วางใจกันในทีม การส่งเสริมการทำงานร่วมกัน และการสร้างวัฒนธรรมการเรียนรู้และปรับปรุงอย่างต่อเนื่อง การทำ Retrospective อย่างสม่ำเสมอจะช่วยให้ทีมเติบโตและพัฒนาไปในทิศทางที่ดีขึ้น
วิธีการทำงานของ Retrospective โดยทั่วไปจะเริ่มต้นด้วยการให้ทีมมองย้อนกลับไปดูสิ่งที่เกิดขึ้นใน Sprint ที่ผ่านมา โดยอาจใช้เทคนิคต่างๆ เช่น การวาด Timeline การใช้ Post-it หรือการตอบคำถามเฉพาะ เช่น "อะไรที่ทำได้ดี" "อะไรที่ควรปรับปรุง" และ "อะไรที่เราจะทำแตกต่างออกไปในครั้งหน้า" จากนั้นทีมจะร่วมกันวิเคราะห์ข้อมูลที่ได้มาและสรุปเป็น Action Items หรือสิ่งที่ทีมจะนำไปปฏิบัติเพื่อปรับปรุงการทำงานใน Sprint ถัดไป Scrum Master จะมีบทบาทในการอำนวยความสะดวกในการประชุมและช่วยให้ทีมโฟกัสไปที่เป้าหมายของการปรับปรุง
แนวโน้มของ Retrospective ในปัจจุบันคือการนำเทคนิคและเครื่องมือใหม่ๆ มาใช้เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพของการประชุม เช่น การใช้เครื่องมือออนไลน์สำหรับการระดมความคิด การใช้ Gamification เพื่อเพิ่มความสนุกสนาน และการใช้ Data Analytics เพื่อวิเคราะห์ข้อมูลจากการทำ Retrospective อย่างไรก็ตาม หัวใจสำคัญของ Retrospective ยังคงเป็นการเปิดโอกาสให้ทีมได้พูดคุย แลกเปลี่ยนความคิดเห็น และร่วมกันหาทางพัฒนาการทำงานอย่างต่อเนื่อง เพื่อให้บรรลุเป้าหมายของการทำงานแบบ Agile อย่างแท้จริง